Mail:info@tayinciler.com

1-) Tarihi Doku

Tarih boyunca bölgede katmanlaşan farklı medeniyetlere ev sahipliği yapan ve zengin kültürüyle bir medeniyetler şehri olan Mardin, birçok farklı dil, din ve kültür mozaiğiyle farklı tarihi süreçlerden geçmesine rağmen, özellikle Mezopotamya ve Mısır’da görülebilen büyük boyuttaki birlik ve beraberliği sergilemektedir. Mezopotamya’nın ve özellikle Mardin’in en eski yerleşimcileri, yazılı anıtlardan, yazılı gelenekten, Sümerlerden başka, Akadlar veya Akadlardan önce M.Ö. 3. binyılın sonlarına doğru Kuzey Mezopotamya’da görülen ve Hurilerin ataları veya yakın akrabaları olan Subarulardır. M.Ö. 4. asırda Makedonya Krallığının egemenliğine giren Mardin İskender’in ölümü üzerine bölge sırasıyla Selevkos Devletinin, Perslerin, Sâsânîlerin ve M.S. 1. asırdan itibaren de Roma İmparatorluğunun hâkimiyeti altında kalmıştır. M.S. 395’te Roma İmparatorluğu bölününce Bizans egemenliğinde kalan şehir, 640 tarihinde İslâm Devleti’nin ve sonraki asırlarda Hamdânîlerle Mervânîler, Bağdat’taki Abbâsî Halîfeliğine tâbi olmak şartıyla bu bölgeyi ellerinde tuttular. 1071 Malazgirt Zaferinden sonra Mardin toprakları Selçuklu Türklerinin eline geçti. Mardin bölgesine Büyük Selçuklulardan sonra Eyyûbîler, Anadolu Selçukluları, İlhanlılar, Memlûklular, Timurlular, Karakoyunlular ve Akkoyunlular hâkim olmuştur. 1507’de İran’daki Safevîler, Mardin’i ele geçirdiler. Yavuz Sultan Selim Han, 1517 Çaldıran Zaferi sonrası Mardin Osmanlı topraklarına katılmıştır.

 

2-) Konum, Coğrafi Yapı, Komşu İller, Nüfus

Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Dicle Bölümü'nde Suriye sınırında yer alan Mardin, güneyinde Suriye, batısında Şanlıurfa, kuzeyinde Diyarbakır ve Batman, kuzeydoğusunda Siirt ve doğusunda Şırnak illeri ile çevrilidir.  Mardin il topraklarının % 4.8 ini kaplayan dağlar doğu-batı istikametinde uzanır ve ovadan ortalama 600 metre yükseklikte çok geniş bir kütle oluşturur. Yükselti bazı kesimlerde 1000 metre üzerine çıkar. Dağlar genellikle çıplaktır. Büyük bölümü kalkerli olduğundan çatlaklar ve yarıklar oluşmuştur. Yüzey suları çatlaklardan dibe çekilmekte ve ovalara yakın platolarda yüzeye çıkmaktadır. Dicle Vadisi ile Kızıltepe, Mardin ve Nusaybin Ovaları önemli topraklardır.

Mardin İzmir’e 1437  km, İstanbul’a  1445 km ve Ankara’ya  992  km mesafede yer almaktadır. TUİK verilerine göre 2019 yılı sonu itibariyle merkez ilçe olan Artuklu’nun nüfusu 178.154 ve il genel nüfusu ise 838.778 olarak tespit edilmiştir. Büyükşehir olan Mardin’in, merkez ilçesi Artuklu dâhil olmak üzere Dargeçit, Derik, Kızıltepe, Mazıdağı, Midyat, Nusaybin, Ömerli, Savur ve Yeşilli olmak üzere 10 İlçesi ve 702 mahallesi bulunmaktadır. 

 

3-) İklim ve Bitki Örtüsü 

Şehrin Kuzeyindeki yüksek dağların iklimi doğrudan etkilediği Mardin’de kış döneminde oluşan yüksek basınç alanı, kış aylarının soğuk geçmesine yol açar. Bir yandan güneydeki çöl ikliminin etkisi altında bulunması, bir yandan kuzeydeki yüksek dağların serin hava kütlelerinin bölgeye girişini engellemesi nedeniyle ilin genelinde yazlar çok sıcak geçerken karasal iklimin tipik özelliği görülür. Ancak Derik, Nusaybin ve Savur ilçelerinde pamuk, fındık ve zeytin gibi ürünlerin yetişmesine imkân sağlayan Akdeniz iklimi ile karasal iklimin ortak özelliklerine sahip mikro klima özelliği görülmektedir.

Mardin geneline hâkim olan bitki örtüsü bozkırdır. Dağ yamaçları ve vadilerde meşe ormanlarına rastlanan Mardin’de orman ve fundalık saha il topraklarının % 15’ini geçmez. Ekili ve dikili sahalar % 40, çayır ve meralar % 38’dir. Nusaybin ve Savur’da geniş kavaklık alanlar bulunmaktadır.

 

4-) Ekonomi

Mardin, ekonomisi ağırlıklı olarak tarıma, hayvancılığa ve ticarete dayalı olup, sanayi çok gelişmemiştir. Şehirde büyük, orta ve küçük ölçekli sanayi işletmeleri bulunmaktadır. Mardin ilinin geleneksel ekonomik yapısı tarım ve ticarete dayalı olduğundan sermaye sahibi insanlar daha çok batıda sanayinin yoğun olduğu illerde yatırım yapmayı tercih etmişlerdir. İlde sanayileşme faaliyetleri öncelikle İl Özel İdaresi, Türkiye Kalkınma Bankası ve Kamu İktisadi Kuruluşlarının önderliğinde kurulan sanayi tesisleri ile başlamıştır. Bu tesislerin en önemlileri Mardin Çimento Fabrikası, Güneydoğu Anadolu Fosfatları Mazıdağı İşletmeleri, Kızıltepe Yem Fabrikası, Mardin Boru Fabrikası ve Mardin Kireç Fabrikasıdır. Son dönemlerde uluslararası nakliyat şehrin ekonomisinde önemli bir yeri tutmaktadır. Bölgenin Nusaybin Sınır kapısı (Suriye) ve Habur Sınır kapısına çok yakın olması sebebiyle nakliyecilik gelişmiştir. 

 

ULAŞIM

 

1-) Karayolu

Bölgenin karayolları ağının kavşak noktalarından biri olan Mardin, E-24 karayolu ile Urfa ve Gaziantep üzerinden Adana’ya; 69 numaralı yol ile Diyarbakır ve Elazığ üzerinden İç Anadolu ve Kuzeydoğu Anadolu’ya; E-24 karayolu ile doğuya uzanarak Nusaybin, Cizre ve Silopi’den sonra Irak topraklarına bağlanmaktadır. Bu nedenle neredeyse Türkiye’nin her tarafından şehre doğrudan otobüs seferleri düzenlenmektedir. Şehir merkezine 4 km mesafedeki Otogara özel araç veya minibüs ve belediye otobüsleriyle ulaşım sağlayabilirsiniz.

 

Mardin Otogarı:  Mardin-Midyat Karayolu Kamor mevkii 47100 Merkez/Mardin

Tel: 0 (482) 213 45 46

 

2-) Demiryolu

Mardin’e doğrudan sefer düzenleyen TCDD’nin anahat ve bölgesel trenleri bulunmamaktadır. Ancak il topraklarına Şanlıurfa-Ceylanpınar'dan giren demiryolu, sınırı izleyerek Suriye ve Irak'a ulaşır.

 

3-) Havayolu

Mardin’de 1999 yılında hizmete açılan Mardin Havaalanı bulunmaktadır. Mardin’e düzenli olarak Ankara, İzmir ve İstanbul’dan uçuşlar bulunmaktadır. Mardin Havaalanı, şehir merkezine 20 km uzaklıkta olup havaalanından kent merkezine HAVAŞ servisleri ve belediye otobüsleri ile ulaşım sağlanabilir. 

 

Mardin Havalimanı: Turgut Özal Mah. Mardin Cad. Dış Kapı No:468 Kızıltepe/Mardin

Tel:  0 (482) 313 34 00 

 

Şehrin Meşhur Yönleri

Kendine ait mimarisi ve zengin kültürel yapısıyla ilgi çeken bir şehir olan Mardin birçok kültürü ve dini temsil eden tarihi yapıları ve her biri ayrı güzelliğe sahip olan Mardin evleri ve taş sokakları ile dünya çapında meşhur bir şehirdir. Mardin Kültürel Peyzajı olarak Dünya miras listesine giren nadir şehirlerden biridir. 

 

Yöresel Ürünler ve Yapılabilecek Alışverişler    

Mardin'i gezip gördükten sonra dönüşte kendinize, ailenize ve sevdiklerinize hediye almak isterseniz sizi memnun edecek miktarda yöresel ürün bulacaksınız. Geleneksel el sanatları içerisinde gümüş tel işleme sanatı anlamına gelen “telkari” sanatı özellikle Mardin ve Midyat ilçesinde oldukça gelişmiştir.  Gümüşten genellikle kolye, yüzük, bilezik, küpe gibi takılar ve rozet, kalemlik, isimlik gibi hatıra eşyaları yapılmaktadır. Revaklı Çarşıdaki dükkânlardan, başta telkari olmak üzere Mardin’e özgü el yapımı eşyaları bol miktarda bulabilirsiniz.

Mardin merkezinde önemli diğer bir sanat dallarından olan bakırcılık ve kalaycılığın en güzel örneklerini bulabileceğiniz Bakırcılar Çarşısında kahve fincanları, şahmeran işlemeli tepsiler, cezveler, ayran kaseleri ve şekerlikler de alınabilir.

Bunların haricinde Mardin yöresine özgü bir bitki olan Bıtım (Çıtırmık) yabani fıstığın yağından yapılan Bıtım Sabunu,  bölgede yetişen bademlerden yapılan rengârenk badem şekeri,  dağlı leblebi ve Mardin'de yetişen üzümlerden yapılan Süryani Şarabı da önemli yöresel ürünlerdir.